Od stycznia 2012 roku wszedł w życie artykuł 18 ust 5b i 14 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zmienia on sposób obliczeń podstawy wymiaru składek dla osób na wychowawczym z kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę na kwotę 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale, ale nie więcej niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone danej osobie za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop wychowawczy.
Dodatkową informacją dotycząca stosowania wyżej wymienionych przepisów jest komunikat ZUS z dnia 23.01.2012, dostępny pod adresem: http://www.zus.pl/default.asp?p=1&id=1&idk=1894 w którym zawarto zasady ustalania kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia wypłaconego za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop wychowawczy.
W programie WAPRO Gang, obliczanie kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia dla osób na urlopach wychowawczych na potrzeby podstawy wymiaru składek, wykonywane jest w pełni automatycznie, na podstawie danych zgromadzonych w systemie. Z uwagi na to, że do wyznaczania tej podstawy stosujemy zasady dotyczące ustalania podstawy wymiaru zasiłku chorobowego dla osób będących pracownikami, o czym wspomina komunikat ZUS, nie we wszystkich przypadkach sposób obliczenia podstawy może być oczywisty. Z tego względu procedurę obliczeń przeciętnego wynagrodzenia rozbudowano o mechanizm rejestracji kwot, z których składa się obliczona podstawa.
Dane te są zapisywane do kartoteki „Dane podstawy do wychowawczego”, do której dostęp umieszczono w opcji „Inne dane -> Poprawki” w kartotece osobowej. Na podstawie tych danych tworzony jest raport o nazwie „Wydruk obliczonych podstaw do wychowawczego”, który można uruchomić z pozycji menu „Raporty-> Wydruki kontrolne”.
W raporcie tym, w tabeli dotyczącej składników miesięcznych, wykazywane są miedzy innymi ilości dni przepracowanych, ilości dni roboczych oraz suma składników stałych, uzupełnianych i suma składników uwzględnianych w kwocie wypłaconej dla każdego miesiąca z dwunastu branych pod uwagę w obliczeniach podstawy. Na podstawie tych informacji można wyciągnąć wnioski, który z miesięcy został pominięty w obliczeniach, z uwagi na nieprzepracowanie przez pracownika połowy obowiązującego go czasu pracy, a które z miesięcy zostały uzupełnione.
Raport ten zwiera również informację dotyczącą uwzględnionych składników za okresy dłuższe niż miesiąc, czyli między innymi premii kwartalnych i rocznych. W drugiej tabeli znajduje się informacji za jaki okres i w jakiej kwocie tego rodzaju składniki zostały uwzględnione w podstawie.
Kolejną informacją jaką można uzyskać z tego raportu jest to, czy podstawa została uzupełniona do kwoty minimalnego wynagrodzenia, którego to gwarancja wynika z zastosowania zasad dotyczących podstawy wymiaru zasiłku chorobowego.
Ze względów wydajnościowych oraz praktycznych obliczona podstawa jest zapisywana w kartotece „Kwota limitu do wychowawczego”, która została dodana do menu w pozycji „Inne dane -> DANE DO UBEZPIECZEŃ SPOŁECZN.” Dane w niej zapisane podzielne są na dwie grupy: sumę składników za okresy miesięczne i sumę składników za okresy dłuższe niż miesiąc. W trakcie dalszych obliczeń podstawy wymiaru składek, kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia obliczana jest wg wzoru.
Suma wynagrodzenia wypłaconego / Ilość miesięcy, z których ustalono sumę + Suma wynagrodzenia ze składników za okresy dłuższe niż miesiąc / Ilość miesięcy dla składników dłuższych
Wspominając o praktycznych względach zastosowania rozwiązania, w którym kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia jest obliczana raz i zapamiętywana w kartotece, miałem na myśli fakt, że jako rzecz nowa, sposób obliczeń tego wynagrodzenia może ulegać zmianom interpretacyjnym. Mogą również zostać opublikowane wyjątki od zasad obowiązujących dla podstawy wymiaru zasiłku chorobowego. Ponieważ nie wiemy jak dalej potoczą się sprawy z obliczeniem przeciętnego wynagrodzenia, na wszelki wypadek pozostawiliśmy Państwu furtkę w postaci możliwości ręcznej zmiany kwot obliczonych przez system, do czasu opublikowania przez nas nowej wersji systemu.