Od niedawna przedsiębiorcy borykają się z problemem różnić z zaokrągleń, wynikających z przeliczeń ceny określonej w złotówkach na inną walutę i odwrotnie. Zjawiska nie da się zlikwidować, jednak istnieje metoda, by w niektórych przypadkach zminimalizować wielkości różnic.
Po ostatnich zmianach prawa dewizowego pozwalających na rozliczanie się w walutach w obrocie krajowym, coraz częściej powtarzającym się problemem są różnice z zaokrągleń wynikające z przeliczeń ceny określonej w złotówkach na inną walutę i odwrotnie. Szczególnie wyraźnie jest to widoczne przy sprzedaży dużej ilości towaru o niskiej wartości za 1 jednostkę.
Według ROZPORZĄDZENIA MINISTRA FINANSÓW (§ 5 ust. 6) z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług: - Kwoty podatku wykazuje się w złotych bez względu na to, w jakiej walucie określona jest kwota należności na fakturze. Kwoty wykazywane na fakturze zaokrągla się do pełnych groszy, przy czym końcówki poniżej 0,5 grosza pomija się, a końcówki 0,5 grosza i wyższe zaokrągla się do 1 grosza.
Wyżej przytoczony przepis obliguje do zaokrąglania wszystkich cen do 1 grosza, również tych wynikających z przeliczeń kursowych. To zaokrąglenie jest jednak powodem pozornych nieścisłości.
Wyobraźmy sobie jakiś towar, którego cena wyrażona w złotówkach wynosi 9,70 zł a kurs jakiejś waluty obcej (wal.) równa się 3,8756. Rzeczywista cena takiego towaru powinna wynosić po przeliczeniu:
9,70 zł / 3,8756 = 2,50283827020332 wal.
Przeliczając dalej naszą hipotetyczną fakturę otrzymalibyśmy prawidłowe arytmetycznie wyniki i wszystko by się zgadzało. Jednak zaokrąglając tę wartość do elementarnej jednostki monetarnej otrzymujemy cenę 2,50 wal. Takie zaokrąglenie powoduje różnicę w obliczeniach równą:
2,50283827020332 wal. – 2,50 wal. = 0,00283827020331984 wal.
na jednej jednostce miary przyjętej do faktury. Czyli sprzedając np. 18 360 jednostek towaru ta z pozoru niewielka wartość rośnie do:
18 360 * 0,00283827020331984 wal. = 52,1106409329523 czyli 52,11 wal.
Porównajmy teraz obliczenie tej samej faktury w złotówkach i w walucie, a następnie przeliczmy otrzymane wartości po kursie.
Wartość netto obliczona w złotówkach:
9,70 zł * 18 360 = 178 092,00 zł
Co po przeliczeniu na walutę wynosi:
178 092,00 zł / 3,8756 = 45 952,11 wal.
Wartość netto obliczona w walucie:
2,50 wal. * 18 360 jedn. = 45 900,00 wal.
Odejmując obie wartości netto od siebie otrzymujemy właśnie kwotę:
45 952,11 wal. - 45 900,00 wal. = 52,11 wal.
Reasumując, na różnic z zaokrągleń nie da się uniknąć. Będą występować zawsze przy tego typu obliczeniach i można je na przykład wyksięgować (oczywiście, jeżeli tak zadecyduje księgowość ale różnica taka jest naturalna i oczywista i nie wymaga korygowania). Zlikwidować się ich nie da ale istnieje metoda, aby w niektórych przypadkach zminimalizować ich wielkości. Wymaga to świadomego wystawiania przez użytkowników takich faktur.
Przyjrzyjmy się jeszcze tym samym obliczeniom przy zastosowaniu innych jednostek miary. Zakładając dla uproszczenia, że nasza hipotetyczna jednostka w powyższym przykładzie to kilogram, obecnie przeliczymy taką samą fakturę, sprzedając ten sam hipotetyczny towar w tonach.
Cena towaru za tonę to 9700 zł, czyli cena wyrażona w walucie (wal.) wyniosłaby:
9 700 zł / 3,8756 = 2 502,83827020332 wal. czyli po zaokrągleniu 2 502,84 wal.
Zaokrąglenie to spowodowało powstanie różnicy z zaokrągleń równe:
2 502,84 wal. - 2 502,83827020332 wal. = 0,00172979668013795 wal.
na jednej jednostce miary przyjętej do faktury. Czyli sprzedając np. 18,360 tony towaru ta wartość urośnie do:
0,00172979668013795 wal. * 18,360 tony = 0,0317590670473328 czyli 0,03 wal.
Różnica w sposobie naliczenia faktury na poziomie samej kwoty netto spowodowała zmniejszenie różnic z zaokrągleń o 52,08 wal. Wynika to z faktu, iż w pierwszym przypadku różnica z zaokrągleń dotyczyła 1 kg i była zwiększana z każdym sprzedanym kilogramem, czyli w naszym przykładzie wzrosła 18 360 razy, a w drugim podobna różnica dotyczyła 1 tony i podlegała zwiększeniu w całej fakturze 18,36 razy.
Podsumowując, jeżeli zależy nam na zmniejszeniu różnic wynikających z zaokrągleń w tego typu fakturach, należy stosować maksymalne wielokrotności jednostek miary jako jednostek magazynowania. Warto rozważyć również stosowanie samej takiej jednostki jako magazynowania.