Ustawa z 9 maja 2024 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 863) wprowadziła możliwość nieopłacania przez przedsiębiorców części składek ZUS przez jeden miesiąc w roku. Przepisy zaczynają obowiązywać od 1 listopada 2024 r. i polegają na zwolnieniu z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Jakie składki obejmują te zmiany? Dotyczy to składek na ubezpieczenia społeczne, czyli emerytalne, rentowe, wypadkowe, a także chorobowe, o ile przedsiębiorca wcześniej zadeklarował ich opłacanie. Ponadto, zwolnienie będzie również dotyczyć składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. Szczególną uwagę należy zwrócić na fakt, że nie dotyczą one opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne, a zwolnienie z opłacenia składki chorobowej obwarowane jest dodatkowymi obostrzeniami.
Prawo do zwolnienia z opłacenia składek mają przedsiębiorcy opodatkowani wg PIT, ryczałtem oraz w systemie karty podatkowej. To szansa na oszczędności i lepsze zarządzanie kosztami prowadzenia działalności gospodarczej.
Dedykowana formatka w Wapro Kaper zawiera pola, w których użytkownik może wpisywać lub pobierać z bazy dane niezbędne do stwierdzenia prawa do wnioskowania o zwolnienie z opłacania części składek ZUS.
Pierwsze kryterium to liczba osób zgłoszonych do ubezpieczenia wraz z przedsiębiorcą. Liczbę osób należy wpisywać zgodnie ze stanem na miesiąc poprzedzający miesiąc, w którym złożono wniosek. Liczba ta, włącznie z przedsiębiorcą, nie może przekraczać 10.
Do limitu 10 ubezpieczonych wliczają się:
- przedsiębiorca,
- pracownicy,
- zleceniobiorcy (z wyłączeniem uczniów i studentów do 26 roku życia),
- osoby współpracujące z przedsiębiorcą.
Do limitu tego nie wlicza się osób, które nie podlegają ubezpieczeniu wypadkowemu, czyli m.in. osoby, które:
- pobierają zasiłek macierzyński,
- przebywają na urlopie wychowawczym bądź na urlopie bezpłatnym.
Drugie kryterium to kryterium przychodu. Przepisy stanowią, że prawo do zwolnienia z opłacania składek na ubezpieczenie społeczne mają ubezpieczeni, którzy w ostatnich 2 latach przed rokiem, w którym składają wniosek, nie mają przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej lub co najmniej w jednym roku z 2 ostatnich lat poprzedzających ten rok ich roczny przychód z tej działalności nie przekraczał równowartości 2 milionów euro w polskich złotych. W programie umożliwiono zarówno ręczne wpisywanie kwot przychodu, jaki i skorzystanie z funkcji Pobierz kwoty z deklaracji PIT – Wapro Kaper automatycznie wczyta kwoty z rocznych deklaracji podatkowych pod warunkiem, że istnieją i mają status deklaracji wysłanej/przeznaczonej do wysłania do US. Kwota przychodu w polskich złotych będzie przeliczona na euro po kursie z ostatniego dnia roboczego roku poprzedzającego rok składania wniosku. Jeśli kursu takiego nie ma w bazie programu, należy go pobrać z kartoteki kursów walut (po przejściu do widoku Firma | Kartoteki | Kursy walut). Program przeliczy kwoty i wyświetli odpowiednie oznaczenie, informując, czy kryterium zostało spełnione, czy też nie. Do spełnienia kryterium przychodowego wystarczy, że przedsiębiorca w 2 poprzednich latach nie osiągnął przychodu lub w jednym z 2 poprzedzających lat osiągnął przychód nieprzekraczający 2 milionów euro.
Trzecie kryterium to warunek polegający na tym, że przedsiębiorca jako osoba ubezpieczona w poprzednim roku oraz w roku, w którym składa wniosek (do dnia złożenia wniosku) nie prowadził pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego w roku rozpoczęcia działalności lub rok wcześniej wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności, które wchodzą w zakres działalności przedsiębiorcy. Spełnienie tego kryterium należy zaznaczyć ręcznie.
Czwarte kryterium uznaje się za spełnione, jeśli przedsiębiorca podlegał choć jeden dzień (dobrowolnie albo obowiązkowo) ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym składa wniosek. Użytkownik powinien ręcznie zaznaczyć spełnienie tego kryterium.
Jeśli wszystkie niezbędne kryteria są spełnione, użytkownik powinien zapisać wypełnioną formatkę w bazie. Wpis ten będzie uwzględniany przy naliczaniu składek na ubezpieczenie społeczne we wskazanym we wniosku miesiącu.
Warto wiedzieć
- Automatyczne rozpatrywanie wniosków przez ZUS. ZUS będzie rozpatrywać wnioski automatycznie. Wszystkie informacje na ten temat dostępne będą na koncie płatnika w serwisie PUE/eZUS. Informację o tym, że na PUE/eZUS jest nowa wiadomość, wyśle dodatkowo na adres e-mail lub numer telefonu, który przedsiębiorca podał na swoim koncie PUE/eZUS. Formalną decyzję ZUS będzie wydawał wyłącznie w przypadku odmowy zwolnienia opłacania składek lub częściowego przyznania prawa do tego zwolnienia. Decyzja ta będzie również widoczna na koncie płatnika w PUE/eZUS.
- Terminy składania wniosków. ZUS będzie rozpatrywał jedynie te wnioski, które wpłyną w miesiącu bezpośrednio poprzedzającym miesiąc, za który przedsiębiorca chce być zwolniony z opłacania składek. Wnioski złożone w innym terminie, np. dwa miesiące wcześniej lub już w miesiącu, którego ma dotyczyć zwolnienie będą ignorowane.
- Nowy formularz RWS. Do składania wniosków o zwolnienie ZUS udostępni wniosek oznaczony symbolem RWS. Formularz ten ma być dostępny od 1 listopada 2024 r.
- Ubezpieczenie chorobowe. W przypadku dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego przedsiębiorca ma prawo do zwolnienia pod warunkiem, że podlega temu ubezpieczeniu co najmniej miesiąc. Aby umożliwić automatyczne uwzględnianie tego faktu, na formatce udziałowca dodano pole do wpisania daty rozpoczęcia dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.
5. Składki finansowane przez budżet państwa. Za miesiąc, w którym ubezpieczony nabędzie prawo do omawianego zwolnienia, składki na jego koncie będą pokrywane przez budżet państwa. Składka taka nie może być odliczana od przychodu, ale powiększa stan konta ubezpieczonego w ZUS. Wysokość składki płaconej przez budżet państwa liczona jest od minimalnej podstawy na ubezpieczenie społeczne obowiązującej w danym miesiącu, bez względu na wysokość podstawy, jaką wybrał ubezpieczony.
Dzięki funkcjom w Wapro Kaper, proces ubiegania się o zwolnienie z opłacania składek ZUS staje się prostszy i bardziej intuicyjny, co pozwala przedsiębiorcom skupić się na rozwijaniu swojego biznesu.